Het afgelopen jaar kende Nederland een historisch hoogtepunt als het gaat om vergroening van het wagenpark. Dat blijkt uit de jaarcijfers die LeasePlan Nederland vandaag publiceerde. Zo daalde de CO2-uitstoot tot een recordniveau van gemiddeld 102 gram per kilometer en viel bijna 60% van de nieuwe auto’s in de zuinige 0% en 14% bijtellingscategorieën. Maar waar het in 2013 nadrukkelijk draaide om vergroening dankzij de fiscale stimuleringsmaatregelen, zal in 2014 het centrale thema de forse lastenverzwaring zijn, voor zowel het bedrijfsleven als de leaserijder zelf.
In 2013 kozen leaserijders massaal voor auto’s met zuinige diesels en hybride motoren met lage CO2-uitstoot en lage bijtelling, resulterend in het groenste Nederlandse wagenpark ooit. In het laatste kwartaal viel zelfs 59% van de bestelde leaseauto’s in de laagste twee bijtellingscategorieën. Twee jaar geleden was dit slechts een kwart. Aan de andere kant van het spectrum is het aandeel auto’s met hoge uitstoot en 25% bijtelling gehalveerd tot 15%. De CO2-uitstoot van de gemiddelde nieuwe leaseauto viel in dezelfde periode van slechts twee jaar terug van 122 gram per kilometer naar een recordniveau van 102 gram in het afgelopen jaar.
In de tweede helft van 2013 bleek eens te meer welke rol het fiscale beleid speelde in de keuze voor nieuwe leaseauto’s. De beperkte beschikbaarheid van bepaalde modellen was er mede verantwoordelijk voor dat de populariteit per kwartaal sterk wisselde. Maar terwijl de merkvoorkeur in hoog tempo wisselde, liet de keuze voor het soort brandstof wel een structurele verschuiving zien. De afgelopen drie jaar verloor de benzinemotor in hoog tempo populariteit van zuinige dieselmotoren en de (plug-in) hybride. In 2011 had 42% van alle nieuwe leaseauto’s die LeasePlan leverde een benzinemotor. Eind 2013 gold dit nog slechts voor een kwart van de bestelde auto’s, in tegenstelling tot het aandeel dieselauto’s dat doorgroeide naar 60%. Bijna 15% van de in 2013 bestelde leaseauto’s had een (plug-in) hybride motor.
“De verschoning van het wagenpark is indrukwekkend te noemen”, zegt Berno Kleinherenbrink, directievoorzitter van LeasePlan Nederland. “We kunnen niet anders dan concluderen dat de fiscale stimuleringsmaatregelen succesvol zijn gebleken. Maar deze prestaties ten spijt staan we nu wel voor een aantal uitdagingen. Het aanbod van voor leaserijders aantrekkelijke auto’s met 14% bijtelling wordt steeds beperkter. Zo bieden op dit moment alleen Skoda en Seat een stationwagon in het populaire C-segment aan in deze categorie. Het is daarom afwachten welke modellen het komend kwartaal de top 10 gaan vullen en welke merken er in slagen om met aantrekkelijke modellen in de lagere bijtellingscategorieën te komen. Kiezen berijders uit het huidige 14% aanbod, of stappen zij toch over naar minder zuinige modellen met 20% bijtelling?”
LeasePlan waarschuwt er bovendien voor dat Nederland moeten oppassen dat de behaalde milieuprestaties de komende jaren onvoldoende geconsolideerd worden. “Auto’s zijn inderdaad zuiniger geworden en leaserijders zijn bewustere keuzes gaan maken. Maar dit is vooral ingegeven door een eenmalige financiële prikkel. Het is nu zaak dat de automobilist ook gestimuleerd wordt om zuiniger of minder privé te gaan rijden. Het is tijd voor de overheid om een vertaalslag in het beleid te maken, van het stimuleren van een bepaalde autokeuze naar het stimuleren van bewust autogebruik. De roep om betaling naar gebruik zal de komende jaren daarmee nog groter worden”, aldus Kleinherenbrink.
De continue aanscherping van het fiscale beleid zorgde er voor dat bestelde leaseauto’s de afgelopen drie jaar aanzienlijk lichter (-10%), goedkoper (-6%) en zuiniger werden. Maar na jaren waarin zuinigheid en vergroening hand in hand gingen, zullen werkgevers en werknemers dit jaar te maken krijgen met zwaardere lasten op hun vaak groene auto’s. Debet zijn de nieuwe staffeling van de bijtellingscategorieën voor leaserijders enerzijds, en het vervallen van de vrijstelling van wegenbelasting en het aangepaste tarief van de aanschafbelasting BPM voor bijna alle auto’s voor wagenparkbeheerders anderzijds. Naar verwachting zullen zowel werkgevers als leaserijders in 2014 dan ook nog kritischer zijn op de kosten van de (lease-)auto’s.
De lastenverzwaring valt in een moeizaam economisch klimaat, waarin bedrijven zuinig zijn met de aanschaf en vervanging van bedrijfswagens. Het aantal nieuw bestelde leaseauto’s in Nederland nam de afgelopen jaren sterk af. Kleinherenbrink concludeert dat 2013 voor Nederland een spannend jaar was en dat 2014 dat naar verwachting ook zal worden. “Het is vooral afwachten wat werkgevers gaan doen”, licht Kleinherenbrink toe. “Gaan zij hun normleasetarieven indexeren, zodat de werknemer die dit jaar een auto mag bestellen in dezelfde auto kan rijden als zijn collega die vorig een auto heeft besteld? Of blijven de tarieven gelijk, waardoor de leaserijder straks gedwongen is om te kiezen voor een goedkopere auto of een hogere eigen bijdrage?”
